Miesiąc Jęzków - angielski vs. francuski

Dzisiaj kolejna wpis w ramach Miesiąca Języków - tym razem o francuskich słowach w języku angielskim. Ostatnio pisałam o różnych odmianach języka angielskiego.

Na początek kilka słów i wyrażeń, które mogą poniekąd kojarzyć się z językiem francuskim:


French fries (AmE) = chips (BrE) - frytki --> Polecam świetny wpis z kartami obrazkowymi do wydrukowania o różnicach w słownictwie British English i American English u Marysi FullOfIdeas.pl

To take a French leave - wyjść po angielsku (bez pożegnania)

I jeszcze... wiedzieliście, że Kanał La Manche to po angielsku English Channel?

Pardon my French / Excuse my French - przepraszam, że przeklinam

Merowing w "Matrixie" mówi: "Swearing in French is like wiping your ass with silk". Zgadzacie się?

A teraz trochę o historii języka angielskiego. Jak wiemy, w 14. października 1066 roku odbyła się bitwa pod Hastings. Anglię najechali Normanowie, pochodzący z północy Francji. Wilhelm Zdobywca (William the Conqueror) został królem i... zaczęło się. Przez 400 lat język angielski (wówczas staroangielski, czyli Old English) czerpał garściami z języka francuskiego. Wiele słów przetrwało po dziś dzień.

Między 1100 a 1500 rokiem do języka angielskiego weszło około 1000 słów pochodzenia francuskiego, 3/4 z nich jest nadal w użyciu.

Są to np. takie słowa:
- domowe: blanket, ceiling, chair, dinner, fruit, lamp, table
- naukowo-kulturalne: dance, grammar, literature, medicine, music, painting, poet, square
- prawnicze: crime, judge, prison, punish
- przyrodnicze: flower, forest, river, mountain, ocean

Francuskie słowa wyparły też wiele słów ze staroangielskiego. Stąd np. słowo people. Czasami też zachowały się zarówno angielskie słowa, jak i francuskie, bardzo zbliżone znaczeniowo, np.:
- ask (Old English) - demand (French)
- wedding (OE) - marriage (F)
- king (OE) - sovereign (F)

Poza tym - francuski był w tym czasie językiem nauki i dworu, czy też po prostu klasy wyższej. I tak na przykład ludzie na polu używali słów pochodzenia staroangielskiego: cows, sheep, pigs, a ludzie z klasy wyższej, widzący już produkt końcowy korzystali z francuskich słów: beef, mutton, pork.

I jeszcze jedna ciekawostka - angielskie końcówki -ly czy -ful dodawano do angielskich słówek i w ten sposób powstały wyrazy: gently, beautiful, peaceful.

P.S. Lubię śledzić pochodzenie, etymologię słów. Taka podróż do głębin, do korzeni jest niezwykle interesująca. W filozofii nazywa się to hermeneutyką. Przy okazji polecam słownik: http://www.etymonline.com/
Profesor Tolkien też tak miał. On sobie budował wokół jednego słowa całe historie, a nawet pisał o tych słowach książki (oprócz tego, wymyślał oczywiście też swoje słowa). Podobno tak właśnie powstał "Hobbit" - od słowa przypadkowo zapisanego na marginesie pracy jednego ze swoich studentów.
W słowach, w ich pochodzeniu jest po prostu coś pociągającego, zapraszającego do odkrycia. Z każdym słowem wiąże się jakaś historia, czasami sięgająca dziesiątków pokoleń i setek lat.
Z kolei często też z jakimś słowem wiąże się nasza osobista historia. Bardzo często tak mam, że potrafię wskazać jakieś źródło - film, książkę, piosenkę, gdzie po raz pierwszy usłyszałam to słowo (oczywiście angielskie). Też tak macie? To chyba się wiąże jakoś z pamięcią słuchową, mimo że przez wiele lat myślałam, że takowej nie posiadam :D

W przygotowaniu tego posta pomogła mi ta jakże ciekawa książka:

Polecam świetny filmik o historii języka angielskiego:

 
Na koniec jeszcze 2 obrazki. Porównajcie sobie kolory po angielsku i francusku:

 Źródło: http://www.kidslearnlanguages.com/french-for-kids-at-kids-learn-languages/index.html

A tutaj słowa pochodzące z francuskiego ujęte w ładnej grafice:

Źródło: http://searchengineland.com/bienvenue-en-france-a-top-search-market-166228 

Gdyby ktoś był żądny wiedzy to polecam jeszcze 2 linki z Wikipedii - znajdziecie tam szczegółową listę słów i wyrażeń w języku angielskim z języka francuskiego. Warto sobie uświadomić, jak wiele z nich używamy też w języku polskim :)
List of English words of French origin
List of French expressions in English


Zajrzyjcie też, co o języku francuskim z różnych perspektyw napisały moje blogowe koleżanki:

Angielski
Angielski C2- French czyli trochę o tym co ma piernik do wiatraka - http://angielskic2.pl/uncategorized/french-czyli-troche-o-tym-co-ma-piernik-do-wiatraka/
Specyfika języka - Francuski od kuchni http://specyfikajezyka.blogspot.com/2015/09/francuski-od-kuchni.html

Chiński
Biały Mały Tajfun - Francuska "koncesja" - http://baixiaotai.blogspot.com/2014/08/francuska-koncesja.html

Francuski
Love for France - Alzacki w pigułce czyli podstawowe słówka dla laika - http://loveforfrance.com/alzacki-w-pigulce/
Francuskie i inne notatki Niki - Amerykanin w Paryżu, czy Amerykanin w Brukseli? - http://notatkiniki.blogspot.com/2015/09/amerykanin-w-paryzu-czy-amerykanin-w.html
Français mon amour - Moja francuska historia
http://francais-mon-amour.eu/2015/09/moja-francuska-historia/
Madou en France - La playlist du Québec, czyli co mi w duszy gra
http://www.madou.pl/2015/09/playlist-du-quebec.html

Hiszpański
Hiszpański na luzie - Jak Hiszpanie żegnają się po francusku http://www.hiszpanskinaluzie.pl/2015/09/jak-hiszpanie-sie-zegnaja-po-francusku.html

Kirgiski
O języku kirgiskim po polsku - Skrzynia przodków, czyli co robi Francuzka w kirgiskim filmie
http://kirgiski.pl/2015/09/skrzynia-przodkow-czyli-co-robi-francuzka-w-kirgiskim-filmie/

Niemiecki
Niemiecka Sofa - Czemu Niemcy śmieją się z Francuzów?
http://niemieckasofa.pl/2015/09/czemu-niemcy-smieja-sie-z-francuzow/
Językowy Precel - W poszukiwaniu niemieckich śladów we Francji
http://dianakorzeb.pl/2015/09/07/w-poszukiwaniu-niemieckich-sladow-we-francji/

Rosyjski
Rosyjskie Śniadanie "Miłość rosyjskiego do francuskiego"  http://www.rosyjskiesniadanie.pl/2015/09/milosc-rosyjsko-francuska/

Szwedzki
Szwecjoblog - Francuscy fałszywi przyjaciele - http://szwecjoblog.blogspot.com/2015/09/miesiac-jezykow-francuscy-faszywi.html

Włoski
Wloskielove - Scusate il francesismo czyli francuski we włoskim - https://wloskielove.wordpress.com/2015/09/07/francesismo-francuski-we-wloskim
CiekawAOSTA - Valle d'Aoste i francuskie rozterki
-http://ciekawaosta.pl/vallee-daoste-i-francuskie-rozterki/

Mów dziecku: You can do it!

Nadszedł wrzesień, przed nami i przed naszymi dziećmi/uczniami wiele nowych wyzwań, nowe przedmioty, nowi nauczyciele, nowe podręczniki. Być może również wiele nowych zajęć pozalekcyjnych, w tym językowych. Chciałabym dzisiaj napisać o tym, jak motywować dziecko i jak pomóc mu w codziennych zmaganiach (struggle) z nowymi wyznawaniami.

W swojej pracy spotykam się z różnymi zachowaniami rodziców i dzieci, różnymi opiniami na temat tego, czy dziecko jest zdolne, czy nie. Często nawet nie muszę słyszeć słów samych rodziców, słyszę, jak dziecko mówi o sobie coś pozytywnego bądź negatywnego i jestem w stanie ocenić, że powiedział mu o tym ktoś najbliższy - rodzic, babcia, ciocia, albo nauczyciel w szkole. Znacie to?

Słowa typu:
"Jestem noga z języków/z matmy"
"Nie mam talentu do języków"
"Jestem do niczego"
"I tak się nie nauczę"
"Jestem głupi"

i tym podobne zdania nie działają tak, jakbyśmy tego chcieli. Co więcej, uważam, że kłamstwo powtórzone sto razy, staje się "prawdą". A to nawet nie jest kłamstwo, to jest subiektywna opinia na czyiś temat (np. na temat mojego dziecka). Czy wolno nam w ogóle osądzać jego zdolności/talenty? Pamiętajmy, że każdy może mieć zły dzień, mógł się nie wyspać, albo myśleć o najnowszym odcinku "Ukrytej prawdy" i przez to zapomniał, po prostu wyleciało mu z głowy co to znaczy "house". Można? Można.

Uznajmy, że jesteśmy tylko ludźmi, że każdy może się pomylić - czy to dziecko, czy dorosły, możemy zapomnieć jakiegoś słowa (nawet po polsku), coś możemy nie skojarzyć. I żeby nie było - nie tłumaczę tutaj lenistwa, po prostu dajmy sobie i naszym dzieciom chwilę wytchnienia i pozwólmy im się mylić!

Dlaczego nie możemy powiedzieć naszym dzieciom: 
"You can do it!",
"Wierzę, że dasz radę"
"Na pewno sobie poradzisz"
 "Czwórka to też dobra ocena"

Jeszcze kilka lat temu powiedziałabym, że nie znam nikogo, komu by się polepszyło od bezpodstawnej krytyki. Ale teraz wiem, że to nieprawda. Są ludzie, którym jak nie powiesz, że nie dadzą rady zdać tego egzaminu to się nie wezmą do roboty. Może. Ale to są wyjątki (rozmawiałam z 2 takimi osobami). Mnie to nigdy nie pomogło. Uwielbiam być chwalona. A szczere słowa pochwały i zachęty zawsze mnie mobilizują. Dlatego też mój punkt widzenia ekstrapoluję na wszystkich. I tak samo traktuję moich uczniów. I już słyszę te kontrargumenty: dziecka nie można rozpieszczać, bo spocznie na laurach. Ale tu nie chodzi o żadne rozpieszczanie, ani słodzenie do zarzygania, ale o szczery komunikat zwrotny. Postarałeś się, udało ci się - jestem z ciebie dumna. Nie udało ci się tym razem - ale to nie koniec świata, poprawisz tą jedynkę. To nie tylko wzmacnia pewność siebie u dziecka, ale buduje w nim mega kapitał na przyszłość. Bo teraz dla dziecka końcem świata jest ta pałka (pamiętam, jak dostałam pierwszą w życiu jedynkę, w dodatku za dyktando! O jaaaa, ale było wtedy łez!), a później w dorosłym życiu są większe problemy - i wtedy nasze dziecko może albo się załamać i powiedzieć, że całe życie mu się nie udawało, bo tatuś/mamusia mu tak zawsze mówili, albo... no właśnie... może powiedzieć sobie: "dasz radę", otrzeć łzy, podnieść głowę do góry, zakasać rękawy i zacząć działać.

Co wybierzemy dla swojego dziecka?

A na koniec taka reklama społeczna:

Miesiąc Języków: jak to jest z tymi akcentami w języku angielskim?

Dziś 1. września! Wszystkiego dobrego w nowym cudownym roku szkolnym! :D

Wraz z grupą innych blogerek biorę udział w akcji "Miesiąc Języków", zorganizowanej z okazji Europejskiego Dnia Języków, który przypada na 26. września (więcej informacji o Europejskim Dniu Języków tutaj).

Tutaj ogólny wpis: Miesiąc Języków na Blogach Językowych i Kulturowych

A zatem, ad rem!

Ostatnio polecałam Wam ciekawy kanał Anglophenia.
Znajdziecie tam wiele ciekawostek na temat języka i kultury UK.
Tym razem polecam filmik o brytyjskich akcentach:

A jak to jest z tymi akcentami? Dla przypomnienia - mamy standardowy brytyjski, czyli RP (Received Pronounciation). Jest to akcent, którym posługuje się klasa wyższa (upper class).  Jeszcze kilka lat temu był to jedyny obowiązkowy akcent w BBC, ale to się zmieniło. Co ciekawe, w 1974 roku szacowano, że około 3% populacji używa RP. Akcent RP można nazwać też: the Queen's (or King's) English, BBC English, Posh (jak Victoria Beckam, zwana "Posh") lub Public School English.

W UK mamy mnóstwo akcentów, zupełnie jak w Polsce (zauważyliście, że w Krakowie mówią inaczej niż w Warszawie, czy w Gdańsku? Może różnica nie jest aż tak ewidentna, jak w angielskim, ale Polacy nie gęsi i też swe akcenty mają) ;) Gdy pierwszy raz pojechałam do Anglii, a było to zaraz po maturze, szokiem był dla mnie akcent regionu okolic Bristolu i Walii. Tamtejsi Anglicy mówili tak nie wyraźnie, że dla mnie - uczonej całe życie na RP - zajęło trochę czasu, żeby zrozumieć, że te dziwne niewyraźne dźwięki, które z siebie wydają to jednak jest angielski. Ale chyba każdy musi przeżyć taki szok kulturowy, ucząc się w szkole, a później skacząc na głęboką wodę. Do tego, to były czasy, kiedy Internet jeszcze nie był tak popularny, a filmów bez lektora też się nie oglądało. Rejon, w którym byłam nazywa się West Country, znajduje się niedaleko Bristolu i Walii. W najbliższym czasie, jeśli tylko znajdę czas to napiszę o tym, co zaskoczyło mnie, gdy byłam po raz pierwszy w Anglii. :)

Amerykański... Ameryka ma również wiele akcentów. Kiedyś słyszałam, że może my, Polacy w szkołach powinniśmy się uczyć amerykańskiego akcentu ze względu na to, że jest on dla nas bardziej naturalny. Co o tym myślicie? Chodzi tutaj np. o wymowę "r" - Polacy mają tendencję do wymawiania twardego r, podobnie jak Amerykanie, ale już nie Brytyjczycy. Poza tym, amerykański akcent nas otacza - słyszymy go w filmach, serialach i piosenkach.

Tutaj zaprezentuję akcent teksański:

A tutaj filmik filmowy Doctor House - Hugh Laurie i kilku innych aktorów mówią o akcentach ;)

I jeszcze to (uwielbiam House'a):

Oprócz brytyjskiego i amerykańskiego akcentu, jednym z najbardziej charakterystycznych jest australijski. 
Posłuchajcie australijskiego akcentu i nauczcie się kilku słówek z Aussie (=Australian)

Pamiętajmy, że nie tylko native speakerzy mają swoje akcenty, ale też wszyscy inni użytkownicy angielskiego - pomyślcie o Polakach, Niemcach, czy Francuzach. I tutaj kolejny filmik. Zgadzacie się? Jak dla mnie najlepszym akcentem z tych zaprezentowanych jest hiszpański i barbadoski :)

Gdybyście byli żądni wiedzy to odsyłam do wpisów na Wikipedii:
List of dialects of English lg
Regional accents of English


Serdecznie zapraszam też na pozostałe blogi, a tam mnóstwo wiadomości o języku angielskimi związku z innymi językami:

Angielski
Angielski c2 - Antipodean English - http://angielskic2.pl/uncategorized/antipodean-english-angielski-z-antypodow-w-akcji-blogowej-miesiac-jezykow/

Specyfika języka - Angielskie vs. amerykańskie idiomy - http://specyfikajezyka.blogspot.com/2015/09/angielskie-vs-amerykanskie-idiomy.html
English with Ann - angielski = angielski ? - http://english-with-ann.blogspot.com/2015/08/angielski-angielski.html
Head Full of Ideas - COOKIE vs. BISCUIT - http://www.fullofideas.pl/2015/08/cookie-vs-biscuit.html
W Krainie Deszczowców - https://mikasia.wordpress.com/2015/09/01/hiberno-english-czyli-irlandzki-angielski/

Chiński
Biały Mały Tajfun - angielskie zapożyczenia w chińskim - www.baixiaotai.blogspot.com/2015/09/angielskie-zapozyczenia-w-chinskim.html

Francuski
Madou en France - Parlez-vous franglais? Frenglish w pigułce - http://www.madou.pl/2015/08/franglais.html
Love for France - Z Francji do Anglii kanałem la Manche - http://www.loveforfrance.com/kanal-la-manche/

Kirgiski
O języku kirgiskim po polsku - Manas po angielsku, czyli opowieść o niezwykłym tłumaczu - http://kirgiski.pl/2015/09/manas-po-angielsku-czyli-opowiesc-o-niezwyklym-tlumaczu/

Niemiecki
Niemiecka Sofa - Jak mówi się po niemiecku w anglojęzycznych filmach? -
http://niemieckasofa.pl/2015/09/jak-mowi-sie-po-niemiecku-w-anglojezycznych-filmach/
Językowy Precel - Pseudoanglicyzmy w języku niemieckim
http://dianakorzeb.pl/2015/09/01/pseudoanglicyzmy-w-jezyku-niemieckim/

Szwedzki
Szwecjoblog -  7 szwedzkich słów, z których śmieją się anglojęzyczni - http://szwecjoblog.pl/2015/09/miesiac-jezykow-7-szwedzkich-sow-z.html